Dạy Học Một Số Chủ Đề Hóa Học Bằng Tiếng Anh
Lời nói đầu
Trên thế giới hiện có khoảng 60 nước và vùng lãnh thổ sử dụng tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức. Trong đó có nhiều nước sử dụng tiếng Anh cho việc dạy học các môn khoa học ở nhà trường phổ thông như Ấn Độ, Trung Quốc, Hồng Kông, Philippines, Singapore, Ireland, Wales, Scotland, Canada, Jamaica, Mỹ, Peurto Rico, Liberia, Nam Phi, Zimbabwe, New Zealand, Úc, Isarel, Malaysia, Brunei, Costa Rica, Sri Lanka, … Trường Đại học Nanchang (Trung Quốc) đã nghiên cứu sử dụng chiến lược dạy học hoá học hữu cơ bằng tiếng Anh. Trường Đại học Sydney đã có nhiều nghiên cứu phương pháp dạy học khoa học bằng tiếng Anh.
Ở Việt Nam, chương trình mục tiêu quốc gia Giáo dục và Đào tạo năm 2012–2015 đã được thực hiện hiệu quả. Việt Nam hiện đang triển khai các chương trình đào tạo tiếng nước ngoài, với mục tiêu đến năm 2020, sinh viên tốt nghiệp đại học có thể giao tiếp và sử dụng ngoại ngữ thành thạo. Điều này sẽ mở thêm cơ hội việc làm cho thanh niên Việt Nam không chỉ ở trong nước mà còn tại các quốc gia cộng đồng ASEAN. Theo Đề án phát triển hệ thống trường THPT chuyên và Đề án dạy ngoại ngữ các trường trung học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trường THPT chuyên sẽ dạy các môn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh. Bắt đầu năm học 2011–2012, dạy bằng tiếng Anh môn Tin học và Toán học, sau năm 2015 là các môn Vật lí, Hoá học và Sinh học.Mục tiêu đến năm 2020, có 50% học sinh đạt bậc 3 về ngoại ngữ theo tiêu chí của Hiệp hội các tổ chức khảo thí ngoại ngữ châu Âu.
Tính đến thời điểm hiện tại, các tài liệu dùng để dạy học Khoa học nói chung và Hoá học nói riêng bằng tiếng Anh ở các trường THPT và Đại học, gần như chưa được xuất bản ở Việt Nam. Để giúp cho giáo viên, sinh viên Sư phạm Hoá học, học sinh các trường THPT chuyên Hoá học cũng như các em học sinh phổ thông đang học ở các trường Quốc tế có thêm tài liệu giảng dạy và học tập Hoá học bằng tiếng Anh, chúng tôi biên soạn cuốn “Dạy học một số chủ đề Hoá học bằng tiếng Anh” (Teaching Chemistry Topics in English). Nội dung của tài liệu được biên soạn thành 22 chủ đề hoá học nâng cao bằng tiếng Anh bao gồm các nội dung về hoá đại cương, hoá lí, hoá vô cơ, hoá hữu cơ và thực hành thí nghiệm hoá học. Mỗi chủ đề được trình bày thống nhất theo cấu trúc:
OUTCOMES (Chuẩn đầu ra của chủ đề)
VOCABULARY (Từ vựng chuyên ngành)
EXPRESSIONS (Mẫu câu và thuật ngữ chuyên ngành)
KEY POINTS (Tóm tắt các điểm trọng tâm)
WORKED EXAMPLE (Bài tập mẫu)
PRACTICE PROBLEMS (Bài tập thực hành)
Trong quá trình biên soạn các chủ đề này, chúng tôi có tham khảo và sử dụng một số tư liệu hình ảnh minh hoạ từ các tài liệu sách giáo khoa, giáo trình Hoá học hàng đầu trên thế giới của nhiều nước như Anh, Mỹ, Australia, Singapore, Ấn Độ, ... Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các tác giả của những bộ sách này. Với hệ thống từ vựng chuyên ngành phong phú có phiên âm chuẩn quốc tế Anh – Mỹ, kèm theo hệ thống mẫu câu đa dạng và ứng dụng trực tiếp trong dạy và học hoá học, hy vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho việc thiết kế bài giảng của giáo viên cũng như việc học tập của học sinh chuẩn bị tham gia các kỳ thi Hoá học Quốc tế (PISA, SAT, IChO, ...). Cuốn sách được xuất bản lần đầu, dù đã cố gắng, nhưng chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tác giả mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của quý thầy cô giáo và các em sinh viên, học sinh trên mọi miền đất nước, để lần tái bản sau được hoàn thiện hơn. Tác giả xin cảm ơn Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã tạo điều kiện để cuốn sách được xuất bản, sớm đến tay bạn đọc.
TP. Vinh, ngày 20 tháng 11 năm 2017
PGS.TS. CAO CỰ GIÁC
